Z początkiem 2020 r. wchodzą w życie zapisy ustawy z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, które rozszerzają o dodatek za staż pracy katalog składników wynagrodzenia nieuwzględnianych przy obliczaniu wysokości pensji pracownika porównywanej z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Ww. ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw pod pozycją 1564.
Ustalając, czy pracownik otrzymuje ustawowe minimum płacowe, uwzględnia się przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez GUS do wynagrodzeń osobowych (wykaz wynagrodzeń osobowych znajduje się w załącznikach do objaśnień do sprawozdawczości, dostępnych na stronie internetowej GUS www.stat.gov.pl, w zakładce „Sprawozdawczość”).
Przy obliczaniu wysokości minimalnego wynagrodzenia pracownika, do końca 2019 r. nie bierze się pod uwagę:
- nagrody jubileuszowej,
- odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (czyli normalnego wynagrodzenia i dodatków za nadgodziny), wliczając w to również ryczałt za godziny nadliczbowe,
- dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej (w tym ryczałtu za godziny nocne).
Wyłączenie dodatku stażowego z płacy minimalnej
Od 1 stycznia 2020 r. zaczną obowiązywać przepisy rozszerzające katalog składników wynagrodzenia, które nie są uwzględniane przy obliczaniu wysokości pracowniczej płacy porównywanej z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę, o dodatek za staż pracy.
Ważne! Od 1 stycznia 2020 r. dodatek za staż pracy nie jest wliczany do minimalnego wynagrodzenia za pracę.
W konsekwencji, od 2020 r. przy kalkulowaniu wysokości ustawowego minimum płacowego, nie bierze się pod uwagę:
- nagrody jubileuszowej,
- odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (czyli normalnego wynagrodzenia i dodatków za nadgodziny), wliczając w to również ryczałt za godziny nadliczbowe,
- dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej (w tym ryczałtu za godziny nocne),
- dodatku za staż pracy.
Celem wprowadzenia ww. modyfikacji jest zapewnienie bardziej sprawiedliwego i przejrzystego kształtu minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz poprawa sytuacji pracowników otrzymujących zarobki na najniższym poziomie. Jak czytamy w uzasadnieniu do omawianej ustawy: „W obecnym stanie prawnym pracownik z dłuższym stażem pracy, otrzymując wynagrodzenie na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę, może mieć niższe wynagrodzenie zasadnicze niż osoba nowo zatrudniona (bez lub z krótkim stażem pracy) wykonująca jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości. 5 W praktyce powoduje to niezadowolenie i poczucie niesprawiedliwości wśród pracowników posiadających dłuższy staż pracy, których wynagrodzenie zasadnicze bywa niższe niż osób dopiero rozpoczynających pracę zawodową. Dotyczy to sytuacji, w których wynagrodzenie zasadnicze osób nieuprawnionych do dodatku za staż pracy kształtuje się na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę i jest corocznie podwyższane w związku ze wzrostem tego wynagrodzenia. Jednocześnie pracownicy z wieloletnim doświadczeniem zawodowym otrzymują wynagrodzenie w takiej samej wysokości, wliczając w to zarówno wynagrodzenie zasadnicze, jak i dodatek za staż pracy. W takich przypadkach przedmiotowy dodatek przestaje pełnić rolę formy gratyfikacji i uznania pracownika za posiadane przez niego doświadczenie zawodowe, związane z długotrwałym zatrudnieniem.”.
Z uwagi na różnorodność stosowanego nazewnictwa oraz odmienne zasady przyznawania dodatku stażowego (obowiązujące u poszczególnych pracodawców), w celu usunięcia mogących się pojawić wątpliwości interpretacyjnych – ustawa nowelizująca z 19 lipca 2019 r. wprowadza definicję „dodatku za staż pracy”. Przedmiotowy dodatek definiowany jest jako dodatek do wynagrodzenia przysługujący pracownikowi z tytułu osiągnięcia ustalonego okresu zatrudnienia, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, układzie zbiorowym pracy, innym opartym na ustawie porozumieniu zbiorowym, regulaminie wynagradzania, statucie określającym prawa i obowiązki stron stosunku pracy, umowie o pracę lub spółdzielczej umowie o pracę.
Podkreślmy, że w przywołanej wyżej ustawie przewidziano przepisy przejściowe, regulujące kwestie związane z umożliwieniem przeprowadzenia negocjacji dotyczących zawarcia porozumienia w sprawie odpowiedniej zmiany wynagrodzenia należnego wykonawcy. Regulacje te dotyczą zarówno umów zawieranych w trybie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, jak również realizowanych w trybie innym niż określony przepisami ww. ustawy.
